موقعیت جغرافیای شهرستان قمصر
شهرستان قمصر در درون درهای به طول ۹ و عرض ۵ قرار دارد. قمصر در استان اصفهان و شهرستان کاشان واقع شده است. قمصر سکونتگاهی است که به لحاظ موقعیت هندسی، َ۲۶ ۰ ۵۱ طول شرقی وَ ۴۵ ۰ ۳۳ عرض شمالی واقع شدهاست. این شهر با ارتفاع متوسط ۱۹۰۰ متر از سطح دریا هم چون کمربندی سبز با بازوهای متعدد در امتداد درههای کم شیب کوههای بخش مرکزی ایران، تنیده شدهاست.
وضعیت توپوگرافیگ شهرستان قمصر
در جنوب و جنوب غربی قمصر، مجموعه ارتفاعا ت۳۰۰۰ متری است که درنهاییترین ارتفاعات آن – با حداقل ۱۰ کیلومتر فاصله از شهر - ارتفاعات گرگش درکنار جوره با ارتفاع ۳۵۸۸ متر، است، که به عنوان مرتفعترین نقطه ارتفاعی منطقه الگو:کاشان معرفی میشود. مجموعه عظیم این تودههای گرانیتی چون سدی ارتباط جنوب قمصر را با نواحی پیرامون کامو- جوشقا ن و امکان ایجاد راه عبوری را از قمصر سلب کردهاست. البته نباید فراموش کرد که در آب و هوا ی منطقه تأثیرات مثبت زیادی داشتهاست.
در قسمت غرب شهر قمصر نیز مجموعه کوههای اسبی (۳۱۲۰ متر)، در شرق میدان و کوه سم با ارتفاع ۲۵۷۰ متر، در شمال شهر کوه اشک با ارتفاع ۲۲۳۰ متر، گسترده وار، شکل گرفته و عامل مسدود کننده بین شهر با دشت الگو:کاشان است. در قسمتهای شرقی نیز کوههای لارفات با ارتفاع ۲۳۷۰ متر شهر را محدود ساختهاست. در بین این مجموعه کوهستانی که همچون دیواری دور تا دور شهر را احاطه کردهاست، دره جنوبی – شمالی، که محور اصلی شیب داخل شهر و مسیر رودخانه را تشکیل میدهد، قرار دارد که از پای کوههای گرگش شروع شده، با عبور از داخل شهر از طریق دره تنگ و متعددی به این جریان اصلی منتهی میشود. درنتیجه درابتدای تکوین، شهر بر پادگانههای آن جوانه زده، در طی زمان رشد کردهاست.
بافت شهر در همین سطح (۱۷۰۰-۲۰۰۰) و با ارتفاع متوسط ۱۹۰۰ متر، در طول زمان به شکل ستارهای با تبعیت از این توپوگرافی بر آبرفتهای کم شیب، درون درهها تنیده در نهایت با برخورد به دامنههای پرشیب متوقف گردیدهاست. در مجموع در چنین فضایی به غیر از مدخل ورودی شهر، هر گونه ارتباط با فضای خارج از شهر سلب شدهاست. درباره آثار مثبت این کوهستانها باید گفت: ناهمواریها، آب و هوای کوهستانی و ریزشهای به نسبت زیاد برف و باران، از سویی تبخیر و حرارت کمتر، اعتدال بی نظیر آب و هوایی را برای قمصر به ارمغان آوردهاست؛ به گونهای که با تغذیه و تأمین آبهای سطحی و زیرزمینی کافی، امکان حیات و فعالیت مطلوب را برای ساکنان خود فراهم ساخته و به طور تاریخی علت پی ریزی شهر قمصر است.
وضعیت آب وهوا
آب و هوای این شهر در فصل بهارو تابستان کاملاً معتدل است امادرزمستان ازسرمای ملایمی برخوردار است.
موقعیت جغرافیای مجتمع آوای وحش
به لحاظ موقعيت جغرافياييمجتمع آوای وحش کاشان در جاده كاشان قمصر واقع شده است . داراي شرايط مناسب به لحاظ وضعيت آب و هوايي بوده و وجود توپوگرافي خاص منطقه، امتيازات خاصي را براي اين منطقه ايجاد نموده است. به لحاظ پوشش گياهي : گونه هاي مختلف و متعدد گياهي نظير درختچه ها و بوته ها و گياهان علفي به وفوریافت می شود. آب مورد نياز مجتمع آوای وحش کاشان از طريق حفر چاه تأمين مي شود. مطابق برنامة اداره امور آب كاشان، اين سازمان جهت تامين آب طر حهاي منطقه، اقدام به حفر چاه خواهد كرد. دما بر اساس يك دوره 7 ساله آماري از ايستگاه سينوپتيك مجاور منطقه، گرم ترين ماههاي سال (تير و مرداد ) با حداكثر 34 درجه و دي و بهمن با حداقل 5,9 - درجه ، سردترين ماه سال 22.درجه و در سردترين ماه 0,6 درجه محاسبه شده و متوسط درجه حرارت در گرمترين ماه 6 درجه سانتيگراد و در تيرماه 23 درجه براوردمی گردد. ميانگين متوسط دماي روزانه در ديماه صفر تا پنج 5 درجه سانتيگراد و ميانگين حداكثر آن 21 درجه و حداكثر مطلق ميانگين حداقل دماي سالانه 5 می باشد درجه هوا در گرمترين موقع سال 37 درجه و در مقابل حداقل مطلق آن 19 – درجه گزارش شده است. بارش براساس آمار، در يك دوره 7 ساله، ميزان متوسط بارندگي سالانه آن 1,418 ميليمتر بوده است. رطوبت نسبي هوا با توجه به موقعيت حرارتي و رطوبتي منطقه، ميزان رطوبت نسبي هوا در فصل زمستان (منطبق با فصل ريزشهاي جوي) در دي ماه 63 درصد و در ماههاي تير و مرداد و با كمترين ميزان 32 درصد بوده كه متوسط سالانه آن 46 درصد است. ميزان تبخير و تعريق در حدود 700 ميليمتر است.
اهمیت احداث مجتمع های حیات وحش
در ایران ۵۲۴ گونه پرنده، ۱۶۰ گونه پستاندار، ۲۲۲ گونه خزنده و دوزیست و ۶۵ گونه جونده یافت می شود. در ميان گونه های مختلف حيات وحش ایران، شیر آسیایی، ببر مازندران منقرض شده و گونه های یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی و خرس سیاه آسیایی کمياب بوده و در معرض خطر انقراض قرار دارند
انجمن جانورشناسی لندن در تازه ترین "نمایه موجودات زنده کره" در سال ۲۰۱۴ می گوید که روند نابودی گونه ها حتی بدتر از آن است که تاکنون تصور می شد. این گزارش حاکیست که بررسی ها با شیوه های تازه نشان می دهد که جمعیت گونه ها ظرف ۴۰ سال اخیر نصف شده درحالی که ارزیابی ها تا سال ۲۰۱۲ با شیوه های قبلی شدت این روند را کمتر نشان می داد. این گزارش می گوید که جمعیت پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی ها به طور متوسط ۵۲ درصد و جمعیت گونههای آب شیرین ۷۶ درصد کاهش یافته است
چرایی لزوم حفاظت ازگونه های درمعرض خطر
در اين رابطه مي توان به دلايل منفعت طلبانه، زيبا شناختي، اخلاقي و بوم شناختي اشاره نمود. توجيه منفعت طلبانه: اين توجيه با توجه به اين موضوع پايه گذاري شده است كه بسياري از گونه هاي وحشي براي ما مفيد واقع مي شوند و لذا به دور از منطق است كه قبل از داشتن فرصت آزمودن و بهره برداري، آنها را منهدم كنيم . اهميت حفظ تنوع ژنتيكي و به طور كلي حفظ تك گونه ها نيز بخشي از اين توجيه منفعت طلبانه محسوب میگردد . توريسم و اكوتوريسم (طبيعت گردي ) نيز يك توجيه منفعت طلبانه است. در طبيعت گردي علاقه به طيف وسيع جانوران و گياهان جنگل ابراز مي شود. توجيه بوم شناختي: وقتي در مورد ضرورت وجود موجودات زنده براي كاركردهاي اكوسيستم و زيست سپهر استدلال مي كنيم در واقع صحبت از توجيه بوم شناختي حفاظت از آنهاست . وجود هر تك گونه، تمامي يك اكوسيستم و زيست سپهر ، كاركردهايي بر عهده دارند كه براي بقاي حيات و در نتيجه بطور غير مستقيم براي بقاي ما نيز مهم است توجيه زيباشناختي و فرهنگي : اين توجيه بر اين نكته اشاره دارد كه ز ي گونگي بر كيفيت حيات مي افزايد و برخي از زيباترين و جذاب ترين جنبه هاي موجوديت ما را فراهم مي كند. تاريخ هزاران ساله تصاوير و نقاشي هايي كه قدمتش به تصويرگرها ي انسان عصر حجر در غارها باز مي گردد خود شاهد گويايي بر نقش تنوع و طبيعت بر موجوديت انسان است . ادبيات نيز به همين ترتيب از حماسه هاي باستاني تا رمان هاي امروز، فيلم و تلويزيون به تجليل از زيبايي و تنوع حيات مشغول است . منابع مالي عظيمي كه جهان گردان صرف تما شاي پوشش انبوه گياهي، جزاير مرجاني و ساير زيبايي هاي طبيعي مي كنند، بر اهميت اقتصادي ارزش هاي زيبا شناختي و فرنگي تاكيد مي گذارد. امروزه نيز برخي از حيوانات از ارزش هاي فرهنگي خاص برخوردارند. توجيه اخلاقي : بر پايه اين عقيده بنا شده كه هر گونه موجود زنده اخلاقاً حق زندگي دارد صرف نظر از اين كه انسان به آن نياز داشته باشد يا نه، در نتيجه ادامه اين استدلال چنين حكم مي شود كه انسان در نقش خود به عنوان وارث زمين موظف است به بقاي گونه هاي ديگر و حفظ زي گونگي كمك كند . اين حق در بيانيه جهاني طبيعت سازمان ملل متحد در سال 1928 نيز تصريح شده است. لذا توجيه اخلاقي حفاظت از گونه هاي در خطر، بخشي از روح اين قانون است
تنوع زیستی سرزمین ایران
ايران همچو ن پل چهار سوي عظيمي بين چهار منطقه عمده از اين بخش گيتي است كه . عبارتند از: سرزمين هاي پيرامون درياي سياه، آسياي مركزي و شبه قاره هند و عربستان . ايران در تقاطع انتشار جانوري و گياهي اين مناطق كه با يكديگر كاملاً متفاوتندقراردارد. به منظورحفاظت از تنوع زيستي، که به سبب تخريب منابع طبيعي تجديد شونده كشور هر روزه در معرض تهديد قرار مي گيرند، تنها راه حل مناسب، تقويب و توسعه مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محيط زيست می باشد . در اوايل دهه 1350 برنامه اي جهت گنجانيدن تمامی اكوسيستم هاي كشور در شبكه اين مناطق آغاز گردید و از آنجا كه كليه اين مناطق قانوناً همچنان پابرجاست و حتي چند منطقه نيز به شبكه آن افزود ه شده است ، بايد نتيجه گرفت كه براي مجريان ، عملي كردن اين وظيفه خطير هنوز هم بي
مناطق حفاظت شده حیات وحش
. مناطق حفاظت شده حیات وحش محدودهای از منابع طبیعی محسوب می گردند که به جهت ضرورت حفظ و تکثیر جانوران و رستنیهایش تحت حفاظت قرار میگیرند. و در آن قطع درختان و تخریب و شکار بدون مجوز ممنوع میباشدمناطق حفاظت شده،حیات وحش یکی از مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست ایران می باشد. سازمان حفاظت محیط زیست منطقه حفاظت شده رااراضی به نسبت وسیع با ارزش حفاظتی بالا که با هدف حفظ و احیای رویشگاه های گیاهی و زیستگاه های جانوری انتخاب می شوند. توصیف می کند مناطق حفاظت شده حیات وحش، محیط های مناسبی برای اجرای برنامه های آموزشی و پژوهش های زیست محیطی به شمار می آیند.انجام فعالیت های گردشگری و بهره برداری مصرفی و اقتصادی مناسب با نواحی هر منطقه و بر اساس طرح جامع مدیریت مناطقمی تواند در دستور کارقرارگیرد
مقابله با انقراض گونه های در معرض خطر
بهدلیل در خطر انقراض بودن بسیاری از گونههای طبیعی، دانشمندان در تلاش هستند تا روشهایی موثر رابرای جلوگیری از این اتفاق بیابند. نگهداری از جانورانِ درمعرض خطر در باغ وحشها ومجتمع عای حیات وحش و تلاش برای تولید مثل آنها درون محیطهای حفاظتشده حیا ت وحش می تواند ازاین گونه روش ها محسوب گردد. به علاوه استفاده از روش ها علمی نیز می تواند کمک شایانی به این موضوع نماید در دستاوردی بنیادین در سال ۲۰۱۱ میلادی، دانشمندان توانستند با استخراج سلولهای بنیادیِ جانوران در خطر انقراض، راهی نو برای کمک به جلوگیری از نابودی آنها پیدا کنندبا این وجود احداث مجتمع های حیات وحش ومناطق حفاظت شده وپروش و تکثیر گونه های مختلف جانوری در این گونه مناطق هنوز هم می تواند بهترین گزینه برای حفظ و
یک گونه جانوری در معرض خطر
یک گونه در معرض خطر جانداری است که به دلیل تعداد کم یا تهدیدات ناشی از تغییرات زیست محیطی و یا اکولوژیکی در معرض خطر انقراض گرفته شده باشد درحدودچهار دهه پیش که بشر انقراض بسیاری از گونههای زیستی جانوری و گیاهی را در محیط زندگی خود مشاهده نمود، تنوع اکوسیستم و حفظ آن برای بقاء حیات در کره زمین ازاهمیت بیشتری برخوردارگردید در ایران ۵۲۴ گونه پرنده، ۱۶۰ گونه پستاندار، ۲۲۲ گونه خزنده و دوزیست و ۶۵ گونه جونده یافت می شود. در ميان گونه های مختلف حيات وحش ایران، شیر آسیایی، ببر مازندران منقرض شده و گونه های یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی و خرس سیاه آسیایی در معرض خطر انقراض قرار دارند .
دخالت انسان دروقوع پدید گونه در معرض خطر
باوجود آنکه که انقراض نیزبخشی از چرخه طبیعت بهشمار میرود، با این حال انسان دربسیاری از مواقع به انقراض گونهها سرعت بخشیدهاست وسبب افزایش گونههای در معرض خطر گردیده است. به طورنمونه بنا به گزارش صندوق جهانی حیات وحش در سوئیس گسترش مناطق زیرکشت درختان سریع الرشد توسط انسان) به جای جنگلهای طبیعی مانع شکل گیری چرخه زیستی جانوران میگردد و به همین دلیل انقراض گونههای جانوری و گیاهی اکوسیستم را سرعت میبخشد.یک نمونه گیاهی قابل ذکر درایران گونه گیاهی لاله واژگون است که به دلیل برداشت بیش ازحد آنها از طبیعت و فروش آنها به عنوان گل زینتی در خطر انقراض گرفته است
پیمان های جهانی حمایت از گونه های جانوری
پیمان نامه تجارت بینالمللی گونههای جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر انقراض در سال ۱۹۷۳ میلادی امضا گردید. هدف از امضاءاین معاهده اطمینان از نظارت کافی برتجارت حیوانات وحشی و گونههای گیاهی ارزشمند و در خطر نابودی بود.نظلرت بر اساس حفظ بقای این قبیل گونه های جانوری و گیاهی استوار شده است امروز بیش از سه هزار گونه جانوری و گیاهی در فهرست حفاظتی ثبت شدهاند و بر تجارت آنها نظارت میگردد.اجلاس های پیان نامه مذکو و قطع نامه های صادر شده در آن جزئی از مققرات اجرایی کنوانسون محصوب می گردند وازسوی کشورهای عضو لازم الجرا می باشند بسیاری از گونه های جانوری ایران نیز در فهست حفاظتی این پیمان نامه قراردارند